Tắc vòi trứng là gì?

Tắc vòi trứng là tình trạng ống dẫn trứng bị chít hẹp lại bởi một số nguyên nhân, do đó gây cản trở đường đi của trứng về tử cung, khiến cho trứng đã được thụ tinh không thể di chuyển qua vòi trứng đến tử cung để làm tổ, dẫn đến mang thai ngoài tử cung rất nguy hiểm đến sức khỏe và sự phát triển của thai nhi

Nguyên nhân bệnh Tắc vòi trứng

Bệnh tắc vòi trứng là một vấn đề y tế nghiêm trọng và có thể ảnh hưởng đến khả năng mang thai của phụ nữ. Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây ra bệnh tắc vòi trứng:

Nhiễm trùng ống dẫn trứng (Salpingitis)

Nhiễm trùng ống dẫn có thể xảy ra do vi khuẩn, virus hoặc các tác nhân gây nhiễm trùng khác. Nếu nhiễm trùng kéo dài, nó có thể dẫn đến sưng nhiễm và tắc nghẽn ống dẫn trứng.

Vết thương hoặc sẹo trên ống dẫn

Nếu có vết thương do phẫu thuật, viêm nhiễm hoặc các tác động khác, nó có thể tạo ra sẹo hoặc vết thương làm tăng nguy cơ tắc nghẽn ống dẫn trứng.

U nang buồng trứng

U nang buồng trứng là sự phát triển của các u nang trong hoặc xung quanh buồng trứng. Những u nang này có thể làm tắc nghẽn hoặc áp đặt áp lực lên ống dẫn trứng.

Endometriosis

Đây là tình trạng khi các tế bào niêm mạc tử cung mọc ra ngoài tử cung, thường xuyên làm tắc nghẽn ống dẫn trứng và gây đau rát.

Sẹo do viêm nhiễm tử cung

Việc viêm nhiễm tử cung có thể gây ra sẹo và sưng nhiễm trong khu vực ống dẫn, làm tắc nghẽn chúng.

Tắc nghẽn tự nhiên

Sự tắc nghẽn ống dẫn cũng có thể xảy ra do các vấn đề cấu trúc hoặc phát triển tự nhiên.

Rối loạn chảy trứng

Nếu quá trình chảy trứng bị rối loạn, có thể tạo ra các điều kiện làm tăng nguy cơ tắc nghẽn ống dẫn trứng.

Đối với những người phụ nữ có nguy cơ cao về tắc nghẽn ống dẫn trứng hoặc có triệu chứng nghi ngờ, việc tìm kiếm sự giúp đỡ của bác sĩ là quan trọng để có đánh giá và điều trị sớm, từ đó cải thiện khả năng mang thai.

Triệu chứng bệnh Tắc vòi trứng

Triệu chứng của bệnh tắc vòi trứng có thể biến động và phụ thuộc vào mức độ nặng nhẹ của tình trạng. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến của bệnh tắc vòi trứng:

- Đau ở bên dưới bụng: Đau nhức hoặc cảm giác đau rát ở khu vực bên dưới bụng là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của tắc vòi trứng. Đau có thể xuất phát từ ống dẫn trứng bị tắc nghẽn.

- Thay đổi kinh nguyệt: Chu kỳ kinh nguyệt không đều, kinh nguyệt đau rụt mạnh hơn bình thường, hoặc xuất hiện mùi kỳ lạ có thể là dấu hiệu của vấn đề ống dẫn.

- Đau quan hệ tình dục: Nếu có tắc nghẽn ống dẫn, quan hệ tình dục có thể gây đau hoặc không thoải mái do áp lực và sưng nhiễm trong khu vực.

- Thay đổi trong tiểu tiện: Nhiễm trùng hoặc sưng nhiễm ống dẫn có thể gây áp lực lên bàng quang và gây ra các vấn đề liên quan đến tiểu tiện.

- Buồn nôn và nôn: Nếu tắc vòi trứng gây nhiễm trùng nặng, có thể xuất hiện các triệu chứng như buồn nôn và nôn.

- Thay đổi trong trọng lượng: Một số phụ nữ có thể gặp khó khăn trong việc duy trì hoặc giảm cân do tác động của tắc vòi trứng đối với chức năng nội tiết.

- Mệt mỏi: Nếu có nhiễm trùng hoặc đau lâu dài, phụ nữ có thể trải qua tình trạng mệt mỏi.

Nếu bạn nghi ngờ mình có thể mắc bệnh tắc vòi trứng, quan trọng nhất là tìm kiếm sự tư vấn y tế từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Họ có thể thực hiện các xét nghiệm và hình ảnh học như siêu âm để đưa ra chẩn đoán chính xác và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp.

Đối tượng nguy cơ bệnh Tắc vòi trứng

Mặc dù bệnh tắc vòi trứng có thể ảnh hưởng đến bất kỳ phụ nữ nào, nhưng có một số đối tượng nguy cơ cao hơn so với người khác. Dưới đây là một số yếu tố và đối tượng nguy cơ có thể tăng khả năng mắc bệnh tắc vòi trứng:

- Tiền sử nhiễm trùng: Phụ nữ có tiền sử các bệnh nhiễm trùng ống dẫn, như viêm nhiễm tử cung hay nhiễm trùng tiểu đường, có nguy cơ cao hơn về bệnh tắc vòi trứng.

- Endometriosis: Bệnh endometriosis là một yếu tố nguy cơ lớn. Khi các tế bào niêm mạc tử cung phát triển ở nơi khác ngoài tử cung, nó có thể gây tắc nghẽn trong các ống dẫn.

- U nang buồng trứng: Các u nang buồng trứng có thể gây áp lực lên ống dẫn trứng và tạo ra tình trạng tắc nghẽn.

- Phẫu thuật kinh lịch: Phụ nữ có tiền sử phẫu thuật ở vùng tử cung, buồng trứng hoặc ống dẫn có thể có nguy cơ tăng về bệnh tắc vòi trứng.

- Người có thai ngoại ý muốn: Phụ nữ từng có thai ngoại ý muốn (ngoại trừ thai nghén bên ngoài tử cung) có nguy cơ cao hơn về tắc nghẽn ống dẫn.

- Tuổi tác: Tuổi tăng là yếu tố nguy cơ, với nguy cơ tăng lên nhiều khi phụ nữ ở độ tuổi trên 35.

- Hút thuốc lá: Việc hút thuốc lá cũng được liên kết với tăng nguy cơ mắc bệnh tắc vòi trứng.

- Tiền sử mổ phẫu thuật tử cung: Các biến đổi cấu trúc ống dẫn trứng do phẫu thuật có thể gây ra tắc nghẽn.

- Tiền sử thai nghén bên ngoài tử cung: Phụ nữ từng có thai nghén bên ngoài tử cung, chẳng hạn như thai nghén trong ống dẫn, có thể có nguy cơ cao hơn về tắc nghẽn ống dẫn.

Quan trọng nhất, nếu có bất kỳ dấu hiệu nào của tắc vòi trứng hoặc nếu có nguy cơ cao, phụ nữ nên thảo luận với bác sĩ để có sự tư vấn và kiểm tra chẩn đoán chính xác. Điều này sẽ giúp đưa ra kế hoạch điều trị sớm nếu cần thiết.

Phòng ngừa bệnh Tắc vòi trứng

Phòng ngừa bệnh tắc vòi trứng tập trung vào việc duy trì sức khỏe phụ nữ tổng thể và giảm thiểu các yếu tố nguy cơ gây ra bệnh. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa:

- Dùng bảo vệ truyền giới tính: Sử dụng bảo vệ truyền giới tính (bao cao su) khi có quan hệ tình dục với đối tác không rõ về tiền sử bệnh truyền nhiễm hoặc nếu có rủi ro về nhiễm trùng.

- Thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ: Điều này bao gồm kiểm tra âm đạo định kỳ để phát hiện sớm và điều trị bất kỳ nhiễm trùng nào có thể ảnh hưởng đến ống dẫn.

- Chăm sóc sức khỏe sinh sản định kỳ: Điều trị các bệnh phụ khoa và các tình trạng sinh sản khác ngay từ khi chúng xuất hiện để ngăn chặn sự lan truyền của bệnh.

- Hạn chế số lượng đối tác tình dục: Giảm thiểu số lượng đối tác tình dục có thể giảm nguy cơ tiếp xúc với bệnh truyền nhiễm và giảm nguy cơ nhiễm trùng ống dẫn.

- Kiểm tra vệ sinh phụ nữ: Thực hiện vệ sinh cá nhân đúng cách để giảm nguy cơ nhiễm trùng và viêm nhiễm.

- Kiểm tra nâng mũi có thai: Nếu phụ nữ có thai ngoại ý muốn, cần chắc chắn thai nghén xảy ra trong tử cung để giảm nguy cơ tắc nghẽn ống dẫn.

- Chăm sóc đặc biệt sau phẫu thuật: Nếu phụ nữ đã phẫu thuật gì liên quan đến tử cung, buồng trứng hoặc ống dẫn, cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và chăm sóc sau phẫu thuật.

- Hạn chế thói quen hút thuốc lá: Hút thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng ống dẫn và gây tổn thương tinh thần.

- Duy trì trọng lượng và hoạt động thể chất: Duy trì trọng lượng lành mạnh và tham gia vào hoạt động thể chất đều đặn có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tắc vòi trứng.

- Thực hiện kiểm tra sức khỏe sinh sản khi kế hoạch có thai: Nếu có kế hoạch có thai, phụ nữ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ và thực hiện các kiểm tra sức khỏe sinh sản để đảm bảo rằng mọi thứ đang diễn ra đúng cách.

Quan trọng nhất, phụ nữ nên thường xuyên thăm bác sĩ để kiểm tra sức khỏe sinh sản và nhận sự tư vấn chuyên sâu về việc duy trì sức khỏe tổng thể và ngăn chặn các vấn đề liên quan đến tắc nghẽn ống dẫn.

Các biện pháp chẩn đoán bệnh Tắc vòi trứng

Chẩn đoán bệnh tắc vòi trứng thường đòi hỏi sự hợp tác giữa bác sĩ và bệnh nhân. Dưới đây là một số biện pháp chẩn đoán thường được thực hiện để xác định tình trạng tắc vòi trứng:

- Kiểm tra lâm sàng: Bác sĩ có thể thực hiện kiểm tra lâm sàng để tìm kiếm các dấu hiệu và triệu chứng của tắc vòi trứng, như đau rát ở bên dưới bụng, thay đổi kích thước tử cung và buồng trứng.

- Siêu âm: Siêu âm là một phương pháp chẩn đoán phổ biến để xem xét tử cung, buồng trứng và ống dẫn. Siêu âm có thể giúp xác định có sự tắc nghẽn hay không, và nếu có, nó ở đâu và mức độ nghiêm trọng.

- Xét nghiệm chức năng buồng trứng: Xét nghiệm này thường được thực hiện để kiểm tra khả năng của buồng trứng trong việc thu và chuyển chất tự nhiên.

- Xét nghiệm hình ảnh khác: Một số phương pháp hình ảnh khác như hysterosalpingography (HSG) hoặc sonohysterography có thể được sử dụng để tạo ra hình ảnh về tử cung và ống dẫn, từ đó xác định sự tắc nghẽn.

- Xét nghiệm hormon: Xét nghiệm hormon như FSH (follicle-stimulating hormone), LH (luteinizing hormone), estrogen và progesterone có thể cung cấp thông tin về chức năng nang buồng trứng.

- Lập mô hình cơ thể nhiệt độ cơ bản (BBT): Việc theo dõi sự thay đổi trong nhiệt độ cơ bản của cơ thể có thể giúp xác định chu kỳ ovulation và có thể đưa ra dấu hiệu về tắc nghẽn ống dẫn.

- Xét nghiệm mùa bóng phân hoá (Huhner test): Phương pháp này đánh giá khả năng của tinh trùng để thụ tinh trứng trong tử cung và buồng trứng.

- Lấp đầy chất cản trở (chromotubation): Một chất cản trở có thể được sử dụng trong quá trình siêu âm để kiểm tra xem chất liệu có thể đi qua ống dẫn trứng một cách bình thường hay không.

Việc lựa chọn các biện pháp chẩn đoán cụ thể có thể phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe cụ thể của từng người và các yếu tố khác nhau. Sau khi có kết quả, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán và kế hoạch điều trị phù hợp.

Các biện pháp điều trị bệnh Tắc vòi trứng

Biện pháp điều trị tắc vòi trứng phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể và tình trạng sức khỏe của từng người phụ nữ. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:

- Phẫu thuật nền (Laparoscopy): Laparoscopy là một phương pháp thường được sử dụng để chẩn đoán và điều trị tắc vòi trứng. Qua một ống mỏng có camera được đặt vào bụng, bác sĩ có thể xem xét và thực hiện phẫu thuật nhỏ để loại bỏ tắc nghẽn, sửa chữa hoặc loại bỏ các vết thương, u nang, hoặc sẹo.

- Mở rộng ống dẫn (Tubal Cannulation): Quá trình này thường được thực hiện thông qua một đầu vào đặc biệt để mở rộng ống dẫn bị tắc nghẽn. Nó có thể được thực hiện thông qua phẫu thuật hoặc sử dụng kỹ thuật hình ảnh như hysterosalpingography (HSG).

- Điều trị bệnh lý gốc: Nếu tắc vòi trứng xuất phát từ một bệnh lý cụ thể như endometriosis hoặc u nang buồng trứng, việc điều trị bệnh lý gốc có thể giúp cải thiện tình trạng.

- Thụ tinh in vitro (IVF): Đối với những phụ nữ không thể có thai tự nhiên do tắc vòi trứng, IVF có thể là một phương pháp hiệu quả. Quá trình này liên quan đến việc thu nhận trứng và tinh trùng, thụ tinh trong ống nghiệm, sau đó ghép phôi vào tử cung.

- Hỗ trợ sinh sản: Dùng các loại thuốc kích thích ovulation hoặc hormoneA như clomiphene để tăng khả năng rụng trứng và cải thiện kích thước ống dẫn.

- Điều trị nhiễm trùng: Nếu tắc vòi trứng xuất phát từ một nhiễm trùng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh để điều trị nhiễm trùng và giảm viêm nhiễm.

- Điều trị endometriosis: Nếu endometriosis là nguyên nhân của tắc vòi trứng, điều trị endometriosis có thể giúp giảm các triệu chứng và cải thiện khả năng mang thai.

- Chăm sóc tâm lý: Quá trình điều trị có thể gây ảnh hưởng đến tâm lý của phụ nữ, do đó, hỗ trợ tâm lý và tư vấn có thể rất quan trọng để giúp họ vượt qua những thách thức này.

Quan trọng nhất, lựa chọn phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe cụ thể của từng phụ nữ, nguyên nhân của tắc vòi trứng, và mong muốn về thai nghén. Bác sĩ sẽ thảo luận với bệnh nhân để đưa ra lựa chọn phương pháp phù hợp nhất trong trường hợp cụ thể.